PLLuM: Polska Odpowiedź na Globalne LLM? Potencjał dla Biznesu, Administracji i Nowych Kompetencji Cyfrowych

Spis Treści

1. Wstęp: W Wyścigu o Cyfrową Przyszłość – Dlaczego Polska Buduje Własną AI?

Sztuczna inteligencja (AI) zmienia oblicze globalnej gospodarki, a Duże Modele Językowe (LLM) stają się jej kluczowym elementem. Polska nie pozostaje w tyle – projekt PLLuM (Polish Large Language Universal Model) to strategiczna odpowiedź na te trendy. Ten dedykowany polskiemu językowi model ma wspierać biznes, administrację i rozwój cyfrowych kompetencji. Dlaczego Polska inwestuje w własne AI? Chodzi o specyfikę języka i kultury, uniezależnienie od globalnych dostawców oraz budowanie cyfrowej suwerenności. PLLuM, jako część ekosystemu #AIMadeInPoland, współpracuje z innymi projektami, np. modelem Bielik, wzmacniając krajową innowacyjność.

2. Architekci Polskiej AI: Kto Tworzy PLLuM i Jak Jest Finansowany?

Za PLLuM stoi konsorcjum ośmiu polskich instytucji, m.in. Politechnika Wrocławska, NASK i OPI PIB, które łączą siły w badaniach nad AI. Projekt zainicjowało Ministerstwo Cyfryzacji, inwestując 14,5 mln zł, a kolejne 19 mln zł przeznaczono na wdrożenia, np. systemy asystenckie. Kluczową rolę odgrywa współpraca z Centralnym Ośrodkiem Informatyki (COI), integrującym PLLuM z administracją, oraz ACK CYFRONET AGH, dostarczającym moc obliczeniową. To przykład, jak nauka i sektor publiczny mogą napędzać gospodarkę.

3. Paliwo dla AI: Rola Danych i Etyczne Podejście w Projekcie PLLuM – Lekcje dla Biznesu

Dane to fundament AI – ich jakość decyduje o skuteczności modelu. PLLuM stawia na etyczne i legalne pozyskiwanie danych, co dla biznesu oznacza mniejsze ryzyko prawne i większe zaufanie klientów. Model opiera się na danych organicznych, tworzonych przez anotatorów, a nie syntetycznych, co zapewnia wyższą jakość i zgodność z normami. Korpus obejmuje miliardy tokenów – od tekstów ogólnych po dane urzędowe i licencjonowane. To lekcja dla firm: odpowiedzialne zarządzanie danymi to przewaga konkurencyjna.

4. Technologiczne Serce PLLuM: Rodzina Modeli i Ich Specyfika – Co Warto Wiedzieć?

PLLuM to rodzina 18 modeli (od 8 do 70 mld parametrów), dostosowanych do różnych zadań – od generowania tekstu po wykonywanie poleceń. Modele „wychowane” uwzględniają normy społeczne, a RAG (Retrieval Augmented Generation) zapewnia precyzyjne odpowiedzi, eliminując „halucynacje”. Dzięki adaptacji do polskiej fleksji i kontekstów kulturowych PLLuM wyróżnia się na lokalnym rynku, oferując firmom i administracji narzędzie skrojone na miarę.

5. PLLuM w Biznesie i Administracji: Realne Zastosowania i Potencjał Rynkowy dla Absolwentów

PLLuM transformuje administrację, wspierając mObywatel i automatyzując pracę urzędników – to szansa na karierę dla absolwentów. W biznesie model sprawdził się w Comarch ChatERP, usprawniając komunikację w systemach ERP. Analiza dokumentów, monitorowanie trendów czy tworzenie streszczeń to kolejne zastosowania, pożądane w wielu branżach. Dostępność na otwartych licencjach otwiera drzwi dla startupów i edukacji, np. narzędzi dla nauczycieli, co czyni PLLuM polem do eksperymentów dla przedsiębiorczych studentów.

FLUX blackforestlabs.ai

6. Wyzwania Etyczne i Bezpieczeństwo: Odpowiedzialne AI w Praktyce Biznesowej

„Halucynacje” w AI mogą zaszkodzić biznesowi i administracji. PLLuM przeciwdziała temu dzięki RAG i weryfikowalnym źródłom, a proces „wychowania” eliminuje toksyczne treści. Świadomość ryzyka stronniczości i etyczne podejście budują zaufanie – to atut dla firm wdrażających odpowiedzialne AI, zgodne z zasadami biznesowej etyki.

7. PLLuM w Ekosystemie #AIMadeInPoland: Perspektywy Rozwoju i Konkurencyjności Polski

PLLuM to początek – kolejne modele i systemy asystenckie są w planach. Projekt wzmacnia cyfrową suwerenność Polski i jej pozycję w globalnym wyścigu AI. Inwestycje państwa napędzają gospodarkę, a PLLuM pokazuje, że Polska może tworzyć innowacje konkurujące ze światowymi liderami.

8. Dostęp do PLLuM: Jak Go Testować i Wykorzystać (np. w Projektach Studenckich)?

PLLuM jest dostępny przez bezpłatny czat online, a modele można pobrać z Hugging Face. Studenci mogą eksperymentować z nimi w projektach dyplomowych czy startupach, korzystając z otwartych licencji. To szansa na praktyczne doświadczenie z AI – przetestuj i pomóż go ulepszyć!

Oto link do strony na której możesz podjąć pogawędkę z polskim LLM-em:

9. Podsumowanie: PLLuM jako Katalizator Zmian – Kompetencje Przyszłości

PLLuM napędza cyfryzację Polski, tworząc nowe możliwości gospodarcze. AI zmienia rynek pracy, wymagając umiejętności w analityce, zarządzaniu danymi i etyce technologii. Uczelnie ekonomiczne mają tu kluczową rolę w przygotowaniu specjalistów. Śledź polską AI i kształtuj cyfrową przyszłość!

10. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej

[1] NASK. (n.d.). Nie stać nas na to, by zostawać w tyle. Powstanie pierwszy polski otwarty wielki model językowy (PLLUM). Pobrane z https://www.nask.pl/pl/aktualnosci/5314,Nie-stac-nas-na-to-by-zostawac-w-tyle-Powstanie-pierwszy-polski-otwarty-wielki-m.html

[2] Science in Poland. (2025, luty 24). ’Bielik’ has landed: Polish language model spreads its wings thanks to supercomputers. Pobrane z https://scienceinpoland.pl/en/news/news%2C104221%2Cbielik-has-landed-polish-language-model-spreads-its-wings-thanks-supercomputers

[3] Ministerstwo Cyfryzacji. (2025, luty 24). Cześć, jestem PLLuM! – oto moje zalety. Ministerstwo Cyfryzacji prezentuje polską AI. Pobrane z https://mamstartup.pl/czesc-jestem-pllum-oto-moje-zalety-ministerstwo-cyfryzacji-prezentuje-polska-ai/

[4] Ministerstwo Cyfryzacji. (2025, marzec 11). Ministerstwo Cyfryzacji wdraża polską sztuczną inteligencję PLLuM. Pobrane z https://zwrot.cz/2025/03/ministerstwo-cyfryzacji-wdraza-polska-sztuczna-inteligencje-pllum/

[5] CYFRAGOVPL. (n.d.). CYFRAGOVPL. Hugging Face. Pobrane z(https://huggingface.co/CYFRAGOVPL)

[6] CYFRAGOVPL. (n.d.). PLLuM-12B-instruct. Hugging Face. Pobrane z(https://huggingface.co/CYFRAGOVPL/PLLuM-12B-instruct)

[7] PAP. (2025, luty 24). MC udostępnia polską sztuczną inteligencję PLLuM dla administracji i obywateli. Pobrane z https://biznes.pap.pl/wiadomosci/gry-i-technologie/mc-udostepnia-polska-sztuczna-inteligencje-pllum-dla-administracji-i

[8] Politechnika Wrocławska. (2024, styczeń 8). PLLuM – narzędzie, które uczy myśleć maszyny po polsku. Pobrane z https://wit.pwr.edu.pl/aktualnosci/pllum-narzedzie–ktore-uczy-myslec-maszyny-po-polsku-246.html

[9] Jakubiec, S. (2025, luty 25). Nowy polski model językowy: PLLuM. HaiMagazine. Pobrane z https://haimagazine.com/pl/newsy/nowy-polski-model-jezykowy-pllum/

[10] Redakcja ITWiz. (2025, luty 24). Polski rząd udostępnia polski model językowy PLLuM. ITWiz. Pobrane z https://itwiz.pl/polski-rzad-udostepnia-polski-model-jezykowy-pllum/

[11] Polska Agencja Prasowa. (2025, luty 24). PLLuM – polska sztuczna inteligencja gotowa do akcji! Wszystko, co musisz wiedzieć o polskim modelu językowym. EliteCorp.pl. Pobrane z https://elitecorp.pl/blog/pllum-polska-sztuczna-inteligencja-gotowa-do-akcji-wszystko-co-musisz-wiedziec-o-polskim-modelu-jezykowym/

[12] Karlińska, A. (2025, marzec 11). Ministerstwo Cyfryzacji wdraża polską sztuczną inteligencję PLLuM. Zwrot.cz. Pobrane z https://zwrot.cz/2025/03/ministerstwo-cyfryzacji-wdraza-polska-sztuczna-inteligencje-pllum/

[13] Ministerstwo Cyfryzacji. (2025, luty 24). Cześć, jestem PLLuM! – oto moje zalety. Ministerstwo Cyfryzacji prezentuje polską AI. Pobrane z https://mamstartup.pl/czesc-jestem-pllum-oto-moje-zalety-ministerstwo-cyfryzacji-prezentuje-polska-ai/

[14] Redakcja WirtualneMedia.pl. (2025, luty 24). PLLuM – jak działa polska sztuczna inteligencja Ministerstwa Cyfryzacji. WirtualneMedia.pl. Pobrane z https://www.wirtualnemedia.pl/m/artykul/pllum-jak-dziala-polska-sztuczna-inteligencja-ministerstwo-cyfryzacji

[15] Uniwersytet Łódzki. (2025, luty 26). PLLuM, czyli AI po polsku. Polacy stworzyli coś lepszego niż ChatGPT?. Pobrane z https://www.uni.lodz.pl/en/news/details/pllum-or-ai-in-polish-have-poles-created-something-better-than-chatgpt

[16] Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy. (2024). Odpowiedzialny rozwój otwartego dużego modelu językowego (PLLuM) – Polish Large Language Universal Model. Pobrane z https://opi.org.pl/en/project/odpowiedzialny-rozwoj-otwartego-duzego-modelu-jezykowego-pllum-polish-large-language-universal-model/

[17] Comarch. (2025, marzec 6). Comarch wdrożył u siebie PLLuM-a – pierwszy polski otwarty duży model językowy. Pobrane z https://inwestycje.pl/biznes/comarch-wdrozyl-u-siebie-pllum-a-pierwszy-polski-otwarty-duzy-model-jezykowy/

[18] Zygmułka, M. (2025, luty 24). Jak PLLuM pomaga aplikacji Comarchu. WirtualneMedia.pl. Pobrane z https://www.wirtualnemedia.pl/m/artykul/pllum-jak-dziala-polski-model-ai-wspolpraca-comarch

[19] Bezprawnik.pl. (2025, luty 25). PLLuM wkracza do gry! Wykorzystuje go Comarch. Pobrane z https://bezprawnik.pl/pllum-wkracza-do-gry-wykorzystuje-go-comarch/

[20] Ministerstwo Cyfryzacji. (2025, luty 24). PLLuM – jak działa polska sztuczna inteligencja Ministerstwa Cyfryzacji. WirtualneMedia.pl. Pobrane z https://www.wirtualnemedia.pl/m/artykul/pllum-jak-dziala-polska-sztuczna-inteligencja-ministerstwo-cyfryzacji